یسعی

نگاه فلسفه تاریخی به سیاست وحیانی
یسعی

وَجَاءَ مِنْ أَقْصَی الْمَدِینَةِ رَجُلٌ یَسْعَی...
پنداشته و انگاشته هایی در الهیات سیاسی تاریخ که می کوشد به زندگی عمومی بشریت در ساحت سیاست، نگاهی فلسفه تاریخی داشته باشد و تدبیر عمومی ساحت زندگی جمعی بشریت را با اتکا به آموزه های وحیانی بررسی کند

یسعی

نگاه فلسفه تاریخی به سیاست وحیانی





۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «امام خمینی» ثبت شده است

 

معناى هبوط، همان تنزل شعاع مراتب است. و لذا مرحوم آخوند قضیه هبوط آدم «قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْهَا جَمِیعاً» را بر این معنى حمل کرده است، و لیکن بهتر و قریب‏تر در آیات رمزى قرآنى مانند «وَ عَصَى آدَمُ رَبَّهُ» و کیفیت اکل از شجره و اغواى شیطانى و غیره، آن است که بر آنچه که اهل طریقت گویند منزّل باشد؛ انبیا بعد از آنکه به مقام فنا رسیدند و از کثرت، حتى کثرات اسمائى گذشتند، و اسماء را فانى در مبدأ دیدند و براى همه کثرات - مانند حضرت ابراهیم علیه السلام- افول قائل شدند؛ به مقتضاى حکمت لازم بود براى هدایت برگردند. و خطاى آدم این بود که به کثرت اسماء متوجه شد.

امام خمینی؛ تقریرات فلسفه، ج‏3، ص: 120

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۳ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۰:۰۸

آن قضایایى که قرآن در حکایت آدم و شیطان و هبوط آدم دارد، ظاهر آن مراد نیست، بلکه این حقایق از رموز قرآنى است و باید سعى کرد تا معناى «وَعَصَى آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَى» را فهمید، و معناى هبوط را فهمید. و همچنین باید معناى آیه شریفه «لَقَدْ خَلَقْنَا الْإنْسَانَ فِى أحْسَنِ تَقْوِیمٍ* ثُمَّ رَدَدْنَاهُ‏ أسْفَلَ سَافِلِینَ» را فهمید.

امام خمینی؛ تقریرات فلسفه، ج‏3، ص: 114

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۳ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۰:۰۵

 

قضیّه‌ی اکل شجره‌ی آدم علیه‌السلام از آن از اسرار علوم قرآن و اهل‌بیت عصمت‌و‌طهارت علیهم‌السلام است که بسیارى از معارف در آن مرموز است؛ و لهذا در احادیث شریفه علّت تشریع بسیارى از عبادات را همان قضیّه‌ی آدم و اکل شجره‌ قرار داده‏‌اند. من جمله باب وضوء و نماز و غسل و صوم شهر رمضان و سى روز بودن آن و بسیارى از مناسک حجّ. و نویسنده را سال‌ها در نظر است که در این باب رساله‏‌اى تنظیم کنم و اشتغالات دیگر مانع شده؛ از خداى تعالى توفیق و سعادت مى‌خواهم.

امام خمینی؛ آداب الصلاة (آداب نماز)، متن، ص 76

 

خودنوشت:

در فصل چهارم مقاله‌ی اول کتاب شریف سرّ الصلاة از امام خمینی رحمت‌الله‌علیه، در شرح روایتی مرتبط با امر هبوط، نکته‌ی لطیفی بیان شده و ربط تشریع نماز و ماموریت امت مسلمان در این رابطه مورد توجه قرار گرفته است. نکته‌ی ویژه‌ی قابل توجه آن است که نگاه صرفا عرفانی به این دسته از مطالب باعث شده است که ساخت امت شاهد که یکی از کارویژه‌های انقلاب اسلامی است، و نمودی از باور «الاسلام هو الحکومه» دارد، در حجاب بماند. چنین نگاهی موجب می‌شود که نسبت لحظه به لحظه‌ی خودمان را با مساله‌ای مثل هبوط درک کنیم و لوازم تدارک عبور از آن را در قالب یک حرکت اجتماعی تمهید نماییم. با این دید، کتاب سر الصلاة را باید از منظر راهبردی مکتب سیاسی دفاعی عصر غیبت مطالعه کرد.

شاید دور از حقیقت نباشد این‌که اگر امام خمینی رحمت‌الله‌علیه فرصت تنظیم این رساله را پیدا می‌کردند، امروز در فهم رابطه‌ی دین و عرفان و سیاست و امر تاریخی انتظار و غیبت، فتح و فرجی می‌شد که تاریخ را یک قدم اساسی به سرمنزل مقصودش شتاب می‌بخشید.

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۱۱ ارديبهشت ۹۷ ، ۱۴:۰۴

 

این مطلب بخش‌هایی از فرمایشات رهبر انقلاب اسلامی ایران، در توصیف شکل‌گیری عصر جدیدی در تاریخ بشر، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است که در تاریخ 14/03/1369 در سالروز ارتحال بنیان‌گذار انقلاب اسلامی ایراد شده است.

 

«من امروز مایلم یک نکته را در باب انقلابمان و در باب تأثیر عمل این عبد صالح خدا، به ملت ایران و به ملتهاى مسلمان عالم و به همهى کسانى که در سطح جهان، نامى از انقلاب ما و از امام خمینىِ بزرگ ما شنیدهاند، بگویم. این، مبنا و قاعدهى حرکت ماست. بر اساس همین بینش، ما زندگى و مبارزه و حرکت مىکنیم. آن جمله این است که با انقلاب اسلامى در ایران و با تشکیل نظام اسلامى در این نقطهى از عالم و با مبارزات طولانىیى که ملت ما پشت سر رهبر عظیمالشّأنش، براى حفاظت از انقلاب و اسلام انجام داد، عصر جدیدى با خصوصیاتى متمایز با دوران قبل، در عالم به وجود آمد. قدرتهاى مادّى دنیا، چه بخواهند و چه نخواهند؛ امریکا چه بخواهد و چه نخواهد، این دوران در دنیا آغاز شده و پیش هم رفته است و تأثیرات این عصر جدید، روى ملتها و دولتهاى ضعیف و نیز روى دولتهاى قوى و ابرقدرتها محسوس است.

وقتى عصر جدیدى در تاریخ بشر آغاز مىشود، هیچکس نمىتواند خود را از تأثیرات آن عصر برکنار بدارد. دوران گذشتهى تاریخ بشر هم همینطور بوده است. هیچکس ممکن نیست خودش را از تأثیرات دورانى که با پایههاى محکم الهى و انسانى در جهان شروع شده، دور بدارد. ما مىخواهیم این را اعلام بکنیم. اگرچه بسیارى از ملتها و دولتهاى سطح زمین، تحت تأثیر این عصر جدید قرار گرفتند، حتّى نقشهى سیاسى دنیا عوض شده است، اما توقع نداریم که تحلیلگران و قضاوتکنندگانِ قدرتمند و سیاسى عالم اقرار کنند که این عصر آغاز شده است. آنها اعتراف نمىکنند که دوران جدیدى آغاز شده است؛ اما تحت تأثیر این دوران قرار گرفتهاند و آن را احساس مىکنند. این عصر و این دوران جدید را باید «دوران امام خمینى» نامید.

چند خصوصیت در این دوران هست که از آن تفکیکناپذیر است:

یکى از این خصوصیتها، گسترش اعتقاد و باورهاى مذهبى است. بعد از آنکه سیاست قدرت و نظام سلطهى جهانى این بود که دین و معنویت را بکلى از زندگى مردم حذف کند و جامعهى بشرى را یک جامعهى بىدین و بىایمان و بىاعتقاد به ارزشهاى الهى تربیت نماید، این دوران جدید، درست بهعکس آن سیاستها عمل کرده است. نه فقط در ایران یا در کشورهاى اسلامى، مردم به باورهاى دینى برگشتند، بلکه در سطح جهان و در میان جوامعى که دهها سال ضد مذهب زندگى کرده بودند، اعتقاد مذهبى و گرایش معنوى رشد کرده است. البته آیندهى این حرکت، به این ترتیب خواهد بود که هرجا معنویتى عمیقتر و خالصتر و سالمتر و منطبقتر با فطرت بشر باشد، جاذبهى بیشترى براى ملتها خواهد داشت. آن روزى که دین و معنویت، ضد ارزش به حساب مىآمد و مورد استهزا قرار داده مىشد، گذشت. امروز، بىدینى و بىایمانى و تهى بودن از اعتقاد معنوى، یک ضد ارزش است. در بسیارى از نقاط عالم، این کار انجام گرفته و در بسیارى دیگر هم انجام خواهد گرفت. این، یکى از ویژگیهاى عصر جدیدى است که این مرد بزرگ، پرچم آن را در دنیا برافراشت و درحالىکه کسى باور نمىکرد، داعیهى آن را سرداد و دلها را به آن متوجه کرد.

خصوصیت دیگر این عصر جدید، معنا بخشیدن به ارزش انسانها و حضور مؤثر تودههاى میلیونى مردم است. در دوران جدیدى که بهوسیلهى امام ما آغاز شده است و دایرهى آن محدود به ایران هم نیست، تودههاى مردم، اصل و تعیینکننده و تصمیمگیرندهاند و آنها هستند که جریانها را هدایت مىکنند. در گذشته، ما انقلابهاى زیادى را سراغ داریم که با احساسات مردم به پیش رفته است؛ اما امروز وضع فرق مىکند. امروز، در دنیایى که دهها سال بعد از جنگ دوم بینالمللى، قدرتهاى مسلط بر عالم، همهى مردم دنیا را عادت داده بودند که تسلیم خواستههاى آنها باشند و در مقابل ارادهى قدرتهاى جهانى حرفى نزنند و ارادهاى از خودشان بروز ندهند، ناگهان شما مىبینید که در کشورهاى اروپاى شرقى، تودههاى میلیونى مردم، با همان سبکى حرکت مىکنند و به میدان مىآیند که ملت مسلمان ما، در مقابله و معارضهى با رژیم ستمشاهى وارد میدان شدند. به تعبیر دیگر، مشخصهى انسانىِ این دوران و عصر جدید، عبارت از پیروزى خون بر شمشیر است؛ یعنى در این دوران جدید همچنان که در ایران اتفاق افتاد آحاد مردم بدون تجهیزات و سلاح، فقط با جسم و جان خودشان به میدان آمدند و فضا را بر حکومت غاصب و ظالم تنگ کردند. این روش، امروز در دنیا روش شناختهشدهیى است. قدرت حضور تودههاى مردم، و لو بدون سلاح، امروز در دنیا معلوم شده است. قدرتها باید بدانند که بعد از این، در هیچ جاى دنیا، علىرغم خواست تودههاى میلیونى مردم، نمىشود حکومت را ادامه داد. هرچه این موج در دنیا گسترش پیدا بکند، کار بر سلطههاى غیر قانونى و ظالمانه و غیر بشرى، سختتر خواهد شد. این، آن حرکتى بود که امام بزرگوار ما، به برکت آگاهى و ایمان این ملت، در کشور ایران انجام داد و الگویى براى دنیا شد. لذا شما مىبینید که بعد از سالها، داخل سرزمینهاى اشغالى، ملت مظلوم فلسطین قیام مىکنند و علىرغم شدت و سطوت دولت غاصب و ظالم صهیونیستى، کار را پیش مىبرند.

از جمله خصوصیات دیگر عصر جدیدى که امام بزرگوار و انقلاب ما در سطح جهان به وجود آوردند، عبارت از اصل آزادى از سلطه و تصرف و نفوذ قدرتهاى بزرگ است؛ یعنى همان چیزى که در انقلاب ما، به عنوان اصل «نه شرقى و نه غربى» شناخته شد. تقریباً در همهى انقلابهاى بزرگى که در قرن بیستم در دنیا اتفاق افتاد، وقتى‌ ملتها یا گروههاى مبارز، کار خودشان را آغاز مىکردند و مبارزه را علیه یک سلطه و یک قدرت، مختصرى پیش مىبردند، خودشان را به یک قدرت دیگر وصل مىکردند. اینکه یک ملت، با اتکاى به خود و با توکل به خدا، در مقابله با یک قدرت ظالم، به هیچکس و هیچ قدرت اعتماد و اتکا نکند، راهى بود که ملت ایران به رهبرى امام بزرگوار آغاز کردند و امروز در دنیا، این راه بتدریج رهروان زیادى پیدا مىکند.

این دوران جدید که امام ما آن را با قیام و ایستادگى و اتکال به خدا و تکریم و تعظیم نسبت به ارزشهاى معنوى و با اعتمادش به آحاد مردم آغاز کرد، إن شاء اللّه ملتها را از شرّ سلطههاى جهانى نجات خواهد داد و دوران زوال قدرتهاى بزرگ مادّى جهانى را نزدیک خواهد کرد. این، از برکات آن بزرگوار است. ملت ما، پشت سر رهبر باعظمت و استثنایى خود، اولین ملتى بود که قدم در این دوران جدید گذاشت و پایههاى آن را مستحکم کرد و با مقاومت خود، براى ملتهاى دنیا، شاهدى بر صدق این ادعاها شد.

انقلاب بزرگ ما، خصوصیاتى مخصوص به خود داشت. این خصوصیات که بارها هم در تحلیلهاى ملت ما و آشنایان با انقلاب تکرار شده، اولین بار در یک انقلاب مشاهده مىشد: تکیهى به اسلام، هدفگیرى ایجاد حکومت اسلامى، تجدید نظر در مفاهیم سیاسى عالم مثل آزادى و استقلال و عدالت اجتماعى و چیزهاى دیگر و حرکت به سمت دنیا و جامعهاى که بر پایهى ارزشهاى اسلامى بنا شده باشد» ...

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰ ۲۷ اسفند ۹۶ ، ۱۱:۳۳