جایگاه "اکل شجره" در اندیشه سیاسی امام خمینی (1)
قضیّهی اکل شجرهی آدم علیهالسلام از آن از اسرار علوم قرآن و اهلبیت عصمتوطهارت علیهمالسلام است که بسیارى از معارف در آن مرموز است؛ و لهذا در احادیث شریفه علّت تشریع بسیارى از عبادات را همان قضیّهی آدم و اکل شجره قرار دادهاند. من جمله باب وضوء و نماز و غسل و صوم شهر رمضان و سى روز بودن آن و بسیارى از مناسک حجّ. و نویسنده را سالها در نظر است که در این باب رسالهاى تنظیم کنم و اشتغالات دیگر مانع شده؛ از خداى تعالى توفیق و سعادت مىخواهم.
امام خمینی؛ آداب الصلاة (آداب نماز)، متن، ص 76
خودنوشت:
در فصل چهارم مقالهی اول کتاب شریف سرّ الصلاة از امام خمینی رحمتاللهعلیه، در شرح روایتی مرتبط با امر هبوط، نکتهی لطیفی بیان شده و ربط تشریع نماز و ماموریت امت مسلمان در این رابطه مورد توجه قرار گرفته است. نکتهی ویژهی قابل توجه آن است که نگاه صرفا عرفانی به این دسته از مطالب باعث شده است که ساخت امت شاهد که یکی از کارویژههای انقلاب اسلامی است، و نمودی از باور «الاسلام هو الحکومه» دارد، در حجاب بماند. چنین نگاهی موجب میشود که نسبت لحظه به لحظهی خودمان را با مسالهای مثل هبوط درک کنیم و لوازم تدارک عبور از آن را در قالب یک حرکت اجتماعی تمهید نماییم. با این دید، کتاب سر الصلاة را باید از منظر راهبردی مکتب سیاسی دفاعی عصر غیبت مطالعه کرد.
شاید دور از حقیقت نباشد اینکه اگر امام خمینی رحمتاللهعلیه فرصت تنظیم این رساله را پیدا میکردند، امروز در فهم رابطهی دین و عرفان و سیاست و امر تاریخی انتظار و غیبت، فتح و فرجی میشد که تاریخ را یک قدم اساسی به سرمنزل مقصودش شتاب میبخشید.